De kracht van de ervaring als kern van de ondersteuning: Guillaume, peerhelper in opleiding bij Samusocial

Per definitie is peerhulp gebaseerd op “begeleiding op maat door mensen die op het vlak van mentale gezondheid vergelijkbare ervaringen hebben”*. Een peerhelper heeft zelf te maken (gehad) met een handicap, ziekte of situatie van kwetsbaarheid en stelt zijn ervaringen ten dienste van anderen.  De ondersteunde persoon moet vrijwillig kiezen voor deze relatie, die gebaseerd is op vertrouwen en gedachtewisseling**.

Guillaume volgt een opleiding voor peerhelper. “Ik heb een atypisch traject doorlopen met verschillende verblijven in psychiatrische ziekenhuizen. Toen ik 26 was, na een laatste ziekenhuisverblijf van vier maanden, kon ik de knop omdraaien  en besloot ik om mezelf niet langer kapot te maken.  Ik besliste dat ik iets zou maken van mijn leven.” Dat besef wordt een keerpunt in zijn leven:  “Ik besliste dat ik over mijn traject zou praten om lijdende mensen hoop te bieden.  En zo kwam ik bij peerhulp terecht.”  

Om zijn opleiding af te ronden en te valideren, loopt Guillaume nu stage bij Samusocial: hij is peerhelper voor het programma Step Forward, een ‘Housing First’-voorziening voor jongeren tussen 18 en 25 die met verslaving en/of psychologische problemen kampen.  

In het kader van dit programma helpt Guillaume jongeren in hun dagelijks leven en fungeert hij als opvoeder: hij helpt hen met administratieve formaliteiten, leert hun hoe ze hun dagelijks leven structuur kunnen geven, en bezoekt hen thuis als ze daar behoefte aan hebben. Door zijn aanwezigheid wordt hij een referentiepunt, een vertrouwensfiguur die de moeilijkheden van binnenuit begrijpt. Vanuit zijn ervaring kan hij een unieke, vaak directere en authentiekere band opbouwen met jongeren die vaak op hun hoede zijn. 

Hij leert een aanpak kennen die hem op het lijf is geschreven: begeleiding die steunt op welwillendheid, luistervaardigheid en verdraagzaamheid.  “De jongeren en het team hebben mij verrast.  Ze hebben echt wel veerkracht en zeer uiteenlopende profielen.  We smeden banden en dat maakt een hemelsbreed verschil.” 

Hij gelooft echt dat peerhulp een waardevol onderdeel is van dit type van programma. “Als ervaringskundige kan je een relatie verankeren en belangstelling opwekken.  Maar banden smeden vraagt tijd en geduld.” 

Deze stage is ook een eerste onderdompeling in teamwerk, voor hem een nieuwe ervaring. “Ik heb maar zelden de kans gehad om in groep te werken. Ik leer al werkende, je moet als het ware op een rijdende trein springen.  Er is wel een theoretische opleiding, maar op het werkveld is alles toch nog anders.  Iedereen stelt zijn ervaring ten dienste van anderen.” 

Door te observeren en van gedachten te wisselen verrijkt Guillaume elke dag opnieuw zijn inzicht in de taak van de peerhelper.  “Wie een situatie zelf meemaakt of meegemaakt heeft, kan diagnoses maken van problemen, oplossingen verzinnen en specifieke expertise ontwikkelen.”Deze overtuiging verklaart zijn engagement. 

*peerhulp definitie van vooruitzicht op zelfredzaamheid in de geestelijke gezondheidszorg. 

**Net zoals andere organisaties die daklozen helpen en gespecialiseerd zijn in huisvestingsproblemen, stelt Samusocial sinds kort zijn faciliteiten voor tijdelijke huisvesting en Housing First open voor het principe van peerhulp.