Ahmed, 32 jaar, is een Palestijn die internationale bescherming zoekt en in een noodopvangcentrum verblijft: “Ik krijg alleen het statuut van dakloze”

10/06/2024

Ahmed is 32 jaar. Hij heeft een gezin, een verloofde. Een job als boekhouder. De toekomst ziet er rooskleurig uit. Maar de geopolitiek beslist daar anders over. 

Op het moment dat in mei 2023 de eerste bombardementen in Gaza uitbreken, beslist hij al snel om via Egypte naar Turkije te vertrekken. Alles is geregeld en hij heeft een visum. Van daaruit zal hij geld naar zijn familie kunnen opsturen. En het is maar voor even, dus duimt hij dat de situatie snel zal verbeteren.  

Maar niets is eenvoudig, of beter gezegd, alles is ingewikkeld. In Turkije lijken Palestijnen niet welkom, hij krijgt te maken met politiegeweld en wordt drie keer gevangen gezet. Dus vertrekt Ahmed opnieuw. Naar Griekenland deze keer. Maar daar is het hetzelfde verhaal. Hij wordt mishandeld, wil een klacht indienen maar de politie vraagt hem geld om het medisch rapport te coderen dat het geweld aantoont. 

Dus vertrekt hij alweer, met een rechtstreekse vlucht van Thessaloniki naar Brussel. Zodra hij daar aankomt, vraagt hij internationale bescherming aan bij het Klein Kasteeltje. 15 dagen lang slaapt hij in een kraakpand waar alleen Palestijnen wonen. De omstandigheden zijn duidelijk precair en sommigen van hen gebruiken drugs. Soms gaat hij naar de Humanitaire Hub voor een maaltijd, een douche, schone kleren en om zijn telefoon op te laden.  

Op de vlucht in centra voor daklozen van Samusocial, bij gebrek aan een geschikte oplossing.

Voor het eerst krijgt hij een plaats bij Samusocial: hij slaapt 3 nachten in het noodopvangcenter ‘Poincaré’ voor alleenstaande mannen. Het centrum heeft te maken met een grote toestroom van Palestijnen, ook al worden ze verondersteld te worden opgevangen door het Fedasil-netwerk. En om de turnover en de toegankelijkheid van het centrum voor daklozen te verbeteren, verwijzen de teams, die niet kunnen omgaan met de zeer specifieke behoeften van de Palestijnen die meervoudig getraumatiseerd zijn door de oorlog, de meest kwetsbaren onder hen door naar een ander centrum van Samusocial voor alleenstaande mannen, het centrum van Vorst. Daar krijgen ze wat ademruimte. 

Ahmed is bovendien extra kwetsbaar: hij heeft diabetes. En hij moet een audiogram laten maken: door de bommen is zijn gehoor sterk achteruitgegaan.  Hij blijft 7 nachten in Vorst, met uitstel*. Maar aan het einde van zijn uitstel wordt hem gevraagd om opnieuw telefonisch contact op te nemen om een plaats te krijgen. Hij keert terug naar Poincaré, waar hij uiteindelijk uitstel krijgt tot 15 mei. Deze onzekerheid valt Ahmed natuurlijk zwaar. “Ik heb stabiliteit nodig. Ik ben niet dakloos, ik ben een vluchteling, maar vandaag krijg ik enkel het statuut van dakloze toegekend. Samusocial is een tijdelijke oplossing, maar voor hoe lang? Elke dag kan ik mijn plaats verliezen aan iemand die ‘kwetsbaarder’ is dan ik.** Om hoop te hebben op een oplossing, het begin van een nieuw leven, heb ik een adres nodig. Ik ben erg gefrustreerd, ik maak me zorgen over de toekomst, ik wil me kunnen integreren.”

Ondertussen  heeft Ahmed al 20 dagen geen nieuws gehad van zijn familie of zijn verloofde. Hij weet dat ze in een tent van 6m2 wonen: “Ook zij zijn dakloos …”, zucht hij. “En ik heb geen geld. Ik heb niets om hen op te sturen.”

Een vriend die is achtergebleven stuurt hem foto’s van zijn gebouw – het enige wat ervan overblijft is een berg puin. Ahmed is er op dit moment van overtuigd dat hij nooit meer naar huis zal kunnen terugkeren. “Ik geloof niet dat er een oplossing met Israël mogelijk is. Ik weet dat mijn toekomst hier ligt. En ik hoop dat mijn familie hier samen met mij kan wonen.  Natuurlijk is het hartverscheurend om je land te verlaten. Maar ik denk dat we het hier wel zouden kunnen redden. Ik vind dat er in België veel minder racisme is dan in andere landen waar ik ben gepasseerd. Ik heb veel plannen, in de eerste plaats om Nederlands te leren zodat ik beter kan integreren.  Maar eerst moet ik mijn eigen verblijf zien te vinden. Wat is het verschil tussen de Palestijnen en de Oekraïners? Zij krijgen een baan, een oranje kaart, een adres …”, zegt hij bedenkelijk. 

*uitstel betekent dat mensen om hun plaats te reserveren niet via de telefoon hoeven te passeren tijdens een bepaalde periode.

**In de noodopvangcentra wordt de prioriteit voor toegang beoordeeld op basis van psycho-medisch-sociale criteria. Daarbij wordt rekening gehouden met alle behoeften van wie een verzoek heeft ingediend, of reeds is gehuisvest.