Charlotte, eindelijk thuis!
25/12/2019
Na vijf jaar zonder woning ontvangt Charlotte ons vandaag in haar appartement, waar ze kon intrekken met de steun van het begeleidingsteam van het centrum in het Vestje. Van de straten van Kinshasa naar een privéwoning in Brussel. Parcours van een doorzetter.
Charlotte heeft haar moeder nooit gekend. Op tienjarige leeftijd verloor ze haar vader. Zo werd ze één van de vele straatkinderen van Kinshasa. « Ik sliep buiten, maar ik heb nooit de hoop verloren om op een dag mijn eigen huis te hebben. Op een dag was ik aan het tekenen en een man stopte en vroeg me waarom ik niet op school was. Een priester. Hij heeft me toevertrouwd aan een non in een katholiek centrum. De directeur heeft me aanvaard, maar op één voorwaarde: ‘s morgens moest ik naar school en in de namiddag zou ik werken voor het centrum. Een spel van geven en nemen dus, en dat twee jaar lang ». Maar er stelde zich een probleem: ik had geen ticket om de bus te nemen naar school en terug. « De kok van het centrum raadde me aan om mee te rijden met de chauffeur die de kinderen van de directeur naar school bracht. Om terug te komen, was het heel wat moeilijker, maar ik moest en ik zou op tijd terug zijn. Daarom nam ik de bus zonder betalen. Ik was wel bang. »
Als zeventienjarige begon Charlotte te werken voor de school waar ze tot dan op de banken had gezeten als hulpje bij de allerkleinsten. s’ Morgens droeg ze zorg voor de kinderen en in de namiddag hield ze toezicht op de leerlingen die in hetzelfde centrum verbleven als zij.
Toen ze negentien werd, deed zich in het leven van Charlotte een belangrijke gebeurtenis voor: ze ontmoet degene die meerdere jaren lang haar partner zal zijn. Een beetje schuw aanvaardde ze eerst de hulp van de man die chauffeur speelde: « hij heeft me vaak geholpen voor verplaatsingen. Hij bracht me naar het werk en haalde me terug naar het centrum. En hij werd mijn partner van mijn twintigste tot mijn tweeëndertigste. Hij was Belg en directeur van een nagelbedrijf. Ik ben bij hem ingetrokken en ik was er gelukkig. »
Charlotte droomde ervan om receptioniste te worden. Haar partner steunde haar daarbij en financierde de school. « Ze hebben mij ontvangen en na een stage van zes maanden ben ik aangeworven in een reisagentschap waar ik vervolgens acht jaar gewerkt heb. »
Alles slaat om
En dan, in 1997 gebeurt het ondenkbare. Charlotte is dan 32 jaar oud. Ze krijgt een beroerte op het werk. « Een collega zag het. Ik was aan het doodgaan. Hij heeft me naar het ziekenhuis gebracht en daar hebben ze me onmiddellijk geopereerd aan het hoofd. Ik kon niet meer spreken en mijn geheugen was compleet weg. »
Na twee weken ziekenhuis keert Charlotte terug naar huis, het begin van een lange revalidatie. « Ze gaven me krukken en de kinesist kwam dagelijks langs. En toen had mijn partner er genoeg van. Hij wou niet langer betalen en wilde dat ik stopte met de kinesitherapie. Uiteindelijk is hij wel blijven betalen, maar ging dagelijks op stap. Hij heeft me laten vallen voor een minnares. Wat later had hij er genoeg van om telkens van thuis naar die vrouw over en weer te moeten. Hij heeft me gewoon vervangen, aan de deur gezet. Dat was in 2006. »
Charlotte beslist op dat moment naar haar vriendin Isabelle te trekken die op dat moment in de VS woont. Haar ex betaalt dan wel de reis maar is woedend. Ze verlaat het land met zijn woorden in het geheugen gegrift: « Als je vertrekt, hoef je nooit meer terug te komen. » En dan plots een week later probeert hij haar te bereiken maar ze antwoordt niet. Hij blijft aandringen omdat hij het wil goedmaken. « Hij had een huis voor mij gevonden in Kinshasa. » Twee maanden later keert Charlotte terug naar huis. Hij wacht op haar in de luchthaven en brengt haar naar het nieuwe huis, waarvan hij de huur betaalt. « Ik heb mijn spullen neergezet en ben gebleven. Waar kon ik naartoe? »
Twee jaar later verneemt Charlotte dat haar ex in coma is geraakt tijdens een reis naar Canada. Hij wordt naar België gerepatrieerd en overlijdt er. « Ik ben met een toeristenvisum naar België afgereisd, maar ik had niet de middelen om opnieuw in Congo te gaan wonen. Mijn huis was ondertussen aan iemand anders verhuurd. »
Waar naartoe?
« Een Congolese landgenote gaf me onderdak in Brussel en vroeg me te helpen bij een aantal administratieve formaliteiten. Toen we op de dienst schuldbemiddeling waren voor haar dossier merkte één van de personeelsleden daar dat ik ziek was. Hij verwees me naar het OCMW van Ukkel. Op 2 september 2014 ben ik dan toegekomen bij Samusocial, in het centrum van het Vestje, omdat ik niet langer terechtkon bij mijn vriendin. »
En dan begint de sociale molen te malen. Vijf jaar heeft het geduurd. « Ik ben vier keer van advocaat veranderd! » zegt Charlotte. « Maar bij Samusocial had ik prachtige maatschappelijk assistenten! »
De regularisatie op humanitaire gronden (9 ter) is nog altijd geen feit, maar alles lijkt de goede richting uit te gaan. Ondertussen betaalt het OCMW van Ukkel haar een leefloon. Dankzij die uitkering kon ze zich inschrijven bij verscheidene house hunters voor een sociale woning. Maar uiteindelijk vindt ze een appartement dankzij familie: « De dochter van mijn peettante vond voor mij een juweeltje! » zegt Charlotte met een kamerbrede glimlach. Want sinds 13 november kan Charlotte zoals ze het zelf zegt « zo laat thuiskomen als ik zelf wil » !
