Dakloos maar wel in lockdown: het leven in het noodopvangcentrum Botanique

17/04/2020

Tijdens deze pandemieperiode is het centrum van Brussel zo goed als leeggelopen. Op de Kruidtuinlaan loopt een man op krukken naast iemand met lang haar. Beiden lopen naar een lange rij mensen die laat vermoeden waar de ingang van het centrum voor noodopvang Botanique voor alleenstaande daklozen zich bevindt.

In de hal begeleidt het onthaalteam de gasten. Iedereen is een beetje de oriëntatie kwijt. Op de bovenverdieping begint het avondmaal. Er vormt zich een andere wachtrij vanuit de gang. De refter loopt vol, alles is kalm. Dan komt een man gehuld in lakens de kamer binnen. Hij loopt door de refter en gaat zitten naast andere bewoners. Er gaat een lachsalvo door de ruimte. De sfeer wordt losser.

.

Een oude man groet de teams voordat hij in de rij gaat staan om te eten. Hij draagt trots een paarse sportoutfit. Ongetwijfeld een supporter van de Royal Sporting Club Anderlecht. Zorgelijk wijst hij de werknemers op een bewoner die het moeilijk heeft. Inderdaad, de man wankelt en lijkt verdwaasd. Zodra hij zit, valt hij uitgeput in slaap boven zijn bord. Omar, de coördinator van het centrum, stapt door de refter en grijpt in. Hij stelt de man voor om wat te rusten en later terug te komen eten. Maar de man reageert niet. Na meerdere pogingen wordt hij eindelijk wakker en stemt ermee in om hem te volgen. Omar ondersteunt hem: “het gebeurt wel eens dat sommige bewoners iets te veel gebruiken en in deze toestand geraken. Niets ernstigs.”  Het team houdt het in de gaten en de man is nu in goede handen.

Een andere bewoner is bezorgd. Hij vertelt aan de teams: “Ik ben bang om mijn gereserveerde plaats te verliezen omdat het OCMW niet antwoordt. Mijn verblijfplaats in het centrum hangt af van de vooruitgang van mijn sociale situatie. ” We raden hem aan om na het eten te gaan praten met de centrumcoördinator om een oplossing te vinden.
Velen bevinden zich in deze situatie. De administratieve procedures verlopen langzaam omdat de meeste sociale diensten gesloten zijn. In de centra is echter nog een sociale wachtdienst en blijven de teams beschikbaar om de bewoners te helpen.

Terwijl de refter op volle toeren draait is het op de verdiepingen erg stil. In deze specifieke context van Covid-19 kan Samusocial op de andere spelers van de thuislozenzorg rekenen. Een aantal bewoners werd onder meer naar Hoeksteen doorverwezen, een andere noodopvang. Een nachtwaker getuigt: « de sfeer is hier meer ontspannen omdat de capaciteit van 300 naar 180 is gedaald. Onze dienst is daardoor minder snel verzadigd en dat laat zich op alle niveaus gevoelen. De teams zijn veel meer beschikbaar, het centrum herademt. »

Op het moment waarop we dit schrijven, zijn alle mensen die in het Centrum Botanique verbleven, naar een ander centrum verhuisd. Deze maatregel maakt deel uit van een bredere denkoefening rond de reorganisatie van de accommodatiecapaciteit in de centra van Samusocial. Het doel: zowel voor de bewoners als voor de medewerkers een luchtiger opvang mogelijk maken die voldoet aan de afstandsmaatregelen. Daardoor wordt de afzondering ook leefbaarder.