Een middag in het Poincarécentrum

16/01/2023

Het is half twaalf in het opvangcentrum voor alleenstaande mannen en in de keuken zijn Timbo, Sali en Abdelatif naarstig bezig. Over een half uur komen de eerste bewoners eten. Er staan er zelfs al te wachten tot de deuren opengaan. De sfeer is uitstekend, de medewerkers kennen elkaar goed. De soep staat te pruttelen, de broden liggen klaar. Nog een laatste kopje muntthee, naar behoren geschonken vanop de juiste hoogte en alles is klaar voor het middagmaal in het centrum. « Maar dit is enkel voor ons, » glimlacht Abdelatif. « Op doktersvoorschrift ! ».

Het is twaalf uur, de eerste bewoners maken hun opwachting. Dit is de kalmste maaltijd van de dag: alleen de mannen die uitstel hebben gekregen (toestemming om één of meer nachten langer te blijven) komen ‘s middags eten. Zij hoeven al niet de telefoonregulering te bellen om een plek voor het avondmaal te bemachtigen. Er heerst een bedaarde sfeer. Bij de keuken staat een kleine kerstboom die blijven staan is na Kerstavond. Nasim* monstert in gedachten verzonken de lichtslingers met een kop koffie in de hand. « Mooi is dat, » mompelt hij. « Ik zie graag lichtjes, in Brussel zie je ze in alle kleuren ».

Nasim is Irakees langs vaderskant en zijn moeder is Libanese, maar hij groeide op in Nederland. « Tot ik op een dag een misstap beging, » vertelt hij. « Toen moest ik het land uit. En nu ben ik veroordeeld tot een bestaan zonder papieren. Mijn advocaat beweert dat het in orde komt, maar dat zegt hij nu ondertussen zes jaar ». Of hij iets wenst voor 2023?: « Opnieuw beginnen leven ».

Wat verder, achterin de zaal, lopen we Viktor tegen het lijf die tien jaar geleden naar hier kwam uit Roemenië. « In 2023 wil ik vooral gezond blijven,«  zegt hij zacht. « Dat is alles wat telt ».

Terwijl het middagmaal op kruissnelheid komt en de samovars enthousiast koffie spuwen, zoekt Juan* een plaatsje met een hotdog in de hand. Een « extraatje », mogelijk gemaakt door een gift van die ochtend. Juan ziet er een stevige jongen uit, zijn handen getekend door het harde werken. Hij kwam achttien jaar geleden naar België en werkte sindsdien als machinist, lasser, havenarbeider en vrachtwagenchauffeur. Hij slaapt sinds drie dagen bij Samusocial. « Het is maar tijdelijk, » verzekert hij onmiddellijk. « Problemen met mijn pensioen… Ik had een dienstwoning, maar daar kan ik niet meer terecht. Van de ene op de andere dag stond ik op straat. En daarmee stopte ook mijn pensioen. Ik hoop dat het OCMW volgende week een oplossing vindt ».

Zijn wens voor 2023? Juan denkt een hele tijd na. « Ik speel gitaar en zing, soms zelfs voor prominenten! Daarom wil ik ooit nog naar Brazilië om daar jonge mensen te helpen door te breken in de muziek. Voor mij is het te laat, maar ik kan wel advies geven… ». Daarop haalt hij zijn telefoon boven en toont een paar filmpjes van zijn optredens in het verleden. Zijn stem klinkt plots helder en er kan weer een glimlach af.

Voor we vertrekken, staan we plots opnieuw voor Nasim. We hadden hem gevraagd of we een foto mochten maken. « OK, maar kom over tien minuten terug, ik moet eerst mijn haar goedleggen, » luidde het antwoord. En dat bleek nu gebeurd.

Hun levensloop is totaal verschillend en ze hebben elk een andere horizon, maar één ding hebben Nasim, Viktor en Juan gemeen: vanavond slapen ze binnen.

*Niet zijn echte naam