Tijd en ruimte specifiek voor de vrouwen in het Gezinscentrum van Evere

08/03/2020

« Vrouwenactiviteiten » in ons noodopvangcentrum voor gezinnen: even het dagelijks bestaan opzij zetten als investering in de toekomst.

Alleenstaande vrouwen, zwangere vrouwen, moeders, vrouwen die slachtoffer zijn van partnergeweld… Dakloze vrouwen zijn een bijzonder kwetsbare groep en Samusocial biedt hun een onvoorwaardelijke opvang.

Het leven in een noodopvangcentrum blijft voor ieder publiek moeilijk. In de verschillende centra van Samusocial organiseert men activiteiten specifiek voor vrouwen: “Vrouwendonderdag”, gespreksgroepen, wellnessactiviteiten… Vandaag beijken we het positief effect van ludieke activiteiten (tekenen, schilderen…) en van de “wellness”-sessies die worden georganiseerd voor de moeders in onze noodopvang voor gezinnen in Evere, met Sacha, (kinderverzorgster), Valentine (psychologe), Norma en Perle (opvoedsters).

Activiteiten om afstand te nemen van de dagelijkse moeilijkheden, zich te ontspannen …

Bij hun aankomst in het centrum is de grootste zorg van de gezinnen dat ze dringend uit deze hachelijke situatie weg moeten. De stappen die zij hiervoor moeten zetten, zijn vaak veelvuldig en vergen een grote investering. De stress die deze situatie met zich meebrengt, kan ertoe leiden dat mensen hun behoeften en emoties gaan verbergen. Daarbij verliezen ze al snel hun zelfvertrouwen en raken ze ontmoedigd door de hele procedure. Als deze aspecten niet worden verholpen, leidt dit wel vaker tot conflicten in het gezin of tussen gezinnen onderling.

Door persoonsgebonden procedures en doelstellingen vast te leggen, verkleint dit risico. De activiteiten voor vrouwen zijn daarvan een onderdeel omdat zij er even kunnen bezinnen en loskomen van de moeilijkheden in hun dagelijks bestaan.
De activiteiten creëren een ruimte waarin geen resultaten worden gevraagd. Van de vrouwen wordt enkel gevraagd dat ze aanwezig zijn, proberen los te komen van alle verplichtingen en even genieten van het moment. Dankzij de noodopvang die de cel Kinderopvang heeft opgezet, kunnen de vrouwen hun kinderen veilig onderbrengen en zo voor de duur van de activiteit even afstand nemen van hun rol als moeder. 

Vrouwen die bij het begin van de activiteiten enigszins terughoudend of sceptisch waren, laten zich op een zeker ogenblik doorgaans ook op sleeptouw nemen en sluiten aan bij de activiteit. Zij komen nadien regelmatig terug. De kwaliteit van de tijd die ze samen doorbrengen zorgt ervoor dat ze nadien met de glimlacht en meer ontspannen verder kunnen…

…maar vooral het vertrouwen vergroten en een band creëren.

Het gaat er dus vooral om een band te creëren, tussen vrouwen onderling maar ook tussen hen en de teams. Sommige vrouwen die in eerste instantie steevast weigeren om met een psycholoog te praten, veranderen uiteindelijk van mening en laten toe dat het team hen leert kennen en een rol gaat spelen in hun follow-up. Deze band maakt het gemakkelijker voor de opgevangen vrouw om uitdrukking te geven aan haar vraag, zowel impliciet als expliciet. Door de vrouwen te ontmoeten in een minder formele sfeer dan bij een functioneel gesprek wordt de rol van de medewerkers gerelativeerd: voor sommige vrouwen in opvangcentra is het moeilijk om een vraag te formuleren in een context waarin ze zich afhankelijk voelen.  

En ook al merkten de teams dat de opgevangen vrouwen zich in de dagelijkse context van het centrum per taalgroep of sociale achtergrond groepeerden, toch bleek de gemoedelijke sfeer tijdens de activiteiten barrières weg te nemen: ze zijn in de eerste plaats onder vrouwen.  De activiteit geldt er als sociale facilitator. Omdat zij een sociaal netwerk vaak als een troef aanzien, ontstaan er bij deze ontmoetingen vriendschappen die doorgaans steeds sterker worden. Deze banden hebben een gunstige invloed tijdens hun verblijf in het centrum en soms zelfs daarna.

Deze activiteiten blijven essentieel omdat ze het harde dagelijks bestaan van het moment even ‘on hold’ zetten, maar omdat de vrouwen zich plots vrij kunnen uitdrukken, zijn ze vooral een investering in de toekomst.

Jaarlijks vinden vrijwel 1.000 alleenstaande vrouwen en meer dan 500 mama’s onderdak in de centra van Samusocial.